Digitale oplossingen selecteren 

Onze basiscriteria voor digitale oplossingen

Om onze visie op een zelfdragende samenleving voor elkaar te krijgen in onze regio, moeten de digitale oplossingen die we gebruiken aan de volgende voorwaarden voldoen:

• We moeten de infrastructuur zelf kunnen beheren, zodat we niet afhangen van een systeem buiten onze regio.
• We moeten de software zelf kunnen aanpassen (opensource), zodat we niet afhangen van de maker van de software.
• De infrastructuur is gedecentraliseerd, zodat communicatie en andere digitale diensten als één systeem uitvalt niet verstoord wordt.
• We moeten met andere zelfdragende regio’s kunnen communiceren op een gestandaardiseerde manier (federation).

Voor elke oplossing die we overwegen te gebruiken, moeten we dus kritisch kijken of ze aan al deze criteria voldoet.

Van breed applicatielandschap tot de beste keuze

Voor elke taak die we ons maar kunnen voorstellen, bestaan er talloze digitale oplossingen. Elk van hen heeft zijn voor- en nadelen. We beginnen dus onze zoektocht naar de beste keuze met een breed gamma aan oplossingen.

Van elk van deze oplossingen bekijken we dan of ze aan de basiscriteria voldoet. Heel wat oplossingen zullen hierna al afvallen. Enkele voorbeelden:

•  WhatsApp, maar ook Telegram en Signal vallen af voor instant messaging omdat ze allemaal gecentraliseerd zijn: als de makers de stekker eruit trekken, kan niemand hun applicaties meer gebruiken.
• Microsoft Office voldoet niet omdat het niet opensource is. Daardoor hangen gebruikers van Microsoft af voor aanpassingen aan de software.

Na de filtering volgens de basiscriteria blijft er voor elke taak een kleine selectie van mogelijke oplossingen over. Die kunnen we nu vergelijken op basis van extra criteria:

• Heeft de oplossing een bloeiend ecosysteem van ontwikkelaars dat garanties biedt voor de toekomst.
• Biedt de oplossing functioneel wat we verwachten van dit soort oplossingen?
• Is de oplossing eenvoudig uitbreidbaar en te integreren met andere oplossingen.
• Hoe staat het met de kwaliteit en veiligheid van de oplossing?

Als het om opensourcesoftware gaat die voornamelijk door één bedrijf wordt ontwikkeld, is er extra aandacht voor het businessmodel van de makers nodig. Sommigen gebruiken een open-core model. Daarbij bestaat er een opensourceversie van de software (vaak Community Edition genoemd) met basisfunctionaliteit, naast een propriëtaire versie met extra functionaliteit (vaak Enterprise Edition genoemd). Bij deze oplossingen is het opletten dat de makers niet te veel beperkingen opleggen aan de opensourceversie, waardoor je richting de propriëtaire versie wordt geduwd.

Uiteindelijk hou je zo voor elke taak die je nodig hebt één oplossing over die op dit moment de beste keuze is.

Elke selectie is een momentopname

Het is belangrijk om te beseffen dat deze selectie van digitale oplossingen altijd een momentopname is. De ontwikkelingen staan niet stil. De beste keuze nu is misschien over enkele jaren niet meer aan te raden. We moeten onze keuzes daarom regelmatig herevalueren om te kijken of er ondertussen betere alternatieven zijn.

Zo was ownCloud vroeger de beste keuze voor een opensource cloudopslagdienst. Maar toen heeft oprichter Frank Karlitschek het bedrijf verlaten uit protest tegenover het open-coremodel dat geavanceerde functies alleen tegen betaling aanbood in een Enterprise-editie. Daarop bouwde hij zijn eigen versie; Nextcloud dat wel alle functionaliteit onder het opensourcemodel aanbiedt. Velen developers maakte in navolging daarvan de overstap. Mede daardoor is Nextcloud ondertussen dan ook de betere keuze.

Voor bedrijfssoftware raden we nu de opensourceversie van Odoo aan, mede ondersteund door de Odoo Community Association (OCA). Maar het is goed mogelijk dat het bedrijf Odoo S.A., dat een open-coremodel hanteert, ooit zozeer de nadruk legt op zijn Enterprise-versie dat de opensource-editie niet meer bruikbaar is. Op dat moment zal andere opensource bedrijfssoftware misschien de beste keuze zijn.

Wie weet verschijnen er ooit ook technisch betere oplossingen. Op dat moment is het dan misschien de moeite waard om de huidige keuze in te ruilen voor een betere oplossing.

Oplossingen voor het MKB

Op basis van deze criteria hebben we bij Nieuw West-Brabant een breed applicatielandschap uitgefilterd tot een keuze voor het hele palet van digitale oplossingen dat een gemiddelde mkb, zzp’er of lokale organisatie of gemeente maar kan nodig hebben.

Hier volgt een lijst van populaire digitale oplossingen met daarbij het alternatief dat in onze ogen momenteel de beste ondersteuning biedt voor een sterke regionale en zelfdragende samenleving:

• WhatsApp -> Matrix
• Twitter -> Mastodon
• Google Drive / Dropbox -> Nextcloud
• CMS -> Drupal (alleskunner), WordPress, Odoo CMS (vergelijkbaar met Wix), Gridsome (statische websites)
• Google Analytics -> Matomo
• Bedrijfssoftware (CRM, accountancy, projectmanagement, …) -> Odoo Community
• Outlook -> Kopano, Zimbra (alleskunner), Roundcube (eenvoudig)
• Microsoft Office -> LibreOffice / Collabora Online (online samenwerken aan documenten)
• Zoom -> Jitsi
• YouTube -> PeerTube
• Instagram -> Pixelfed
• Participatietool -> Consul voor regionale democratie

Vele van deze oplossingen hoef je niet zelf te installeren. Nieuw West-Brabant kan dit lokaal faciliteren. Neem contact met ons op als je begeleiding nodig hebt.